ผมหงอกก่อนวัยเป็นความผิดปกติที่จะเกิดกับผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 25 ปี แม้อาการผมหงอกจะไม่อันตราย เพียงส่งผลกับรูปลักษณ์ และความไม่มั่นใจ แต่สาเหตุของอาการผมหงอก อาจจะเกิดจากโรคอันตรายได้
ในบทความนี้ Absolute Hair Clinic จะให้ความรู้ว่า ผมหงอก ผมขาวก่อนวัย เกิดจากอะไร ต้องหาหมอหรือไม่ มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคอะไรได้บ้าง และสามารถรักษาได้หรือไม่ อย่างไร เพื่อให้ผู้ที่ผมหงอกก่อนวัยรู้ทันโรค และสามารถสังเกตตัวเองได้ในเบื้องต้น
Absolute Hair Clinic คลินิกรักษาทุกปัญหาเส้นผมและหนังศีรษะ โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง
ผมหงอก ผมขาว เกิดจากอะไร
สาเหตุผมหงอก เกิดจากเซลล์สร้างเม็ดสีบริเวณรากผมของเราเสื่อมสภาพ จนทำให้ไม่สามารถสร้างเม็ดสีให้ผมได้มากเท่าเดิม
ในตอนที่เซลล์สร้างเม็ดสียังสามารถสร้างเม็ดสีได้อย่างปกติ เซลล์สร้างเม็ดสีจะสร้างเม็ดสี หรือเมลานิน (Melanin) ไปแทรกอยู่ตามก้อนโปรตีนเคราตินในเส้นผม ทำให้ผมของเรามีสีขึ้นมา
เมื่อเซลล์สร้างเม็ดสีเหล่านั้นเสื่อมสภาพ สร้างเม็ดสีได้น้อยลง ผมจะมีสีอ่อนลงเรื่อยๆ เมื่อเซลล์สร้างเม็ดสีเสื่อมสภาพถาวร ผมก็จะหงอก เป็นสีขาวโดยไม่สามารถแก้ไขได้
ผมหงอกเป็นอาการที่พบได้ทั่วไป ในกรณีของชาวเอเชียอย่างชาวไทย ผมจะเริ่มหงอกตั้งแต่ช่วงอายุประมาณ 30 – 40 ปี โดยทุกๆ 10 ปี ผมจะหงอกเพิ่มขึ้นประมาณ 10 – 20% ท้ายที่สุดผมจะหงอกทั้งศีรษะ แต่ถ้าผมเริ่มหงอกตั้งแต่ก่อนอายุ 25 จะถือว่าผมหงอกก่อนวัย
ผมหงอกก่อนวัยมักเกิดจากพันธุกรรม ไม่ก็สาเหตุอื่นๆที่มารบกวนรากผม ทำให้เซลล์สร้างเม็ดสีที่รากผมทำงานผิดปกติ หรือเสื่อมสภาพก่อนวัยอันควร โดยสาเหตุผมหงอกก่อนวัย มีดังนี้
ผมหงอกก่อนวัยจากกรรมพันธุ์
กรรมพันธุ์เป็นตัวกำหนดลักษณะของเส้นผม ช่วงเวลาผมหงอกก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่กรรมพันธุ์กำหนดไว้ สาเหตุผมหงอกก่อนวัยเช่นนี้ไม่สามารถแก้ไขหรือป้องกันได้ แต่ในขณะเดี๋ยวกันก็ไม่ได้อันตราย เป็นเพียงสิ่งหนึ่งที่แสดงออกตามกรรมพันธุ์เท่านั้น
ผมหงอกก่อนวัยจากการขาดสารอาหาร
ผมหงอกเกิดจากการขาดสารอาหารได้เช่นกัน สามารถเกิดได้จากทั้งการขาดสารอาหารที่จำเป็นต่อการสร้างเม็ดสี หรือการที่เซลล์สร้างเม็ดสี มีเลือดและสารอาหารไปเลี้ยงไม่เพียงพอ จนทำให้เซลล์เสื่อม หรือทำงานผิดปกติไป ไม่สามารถสร้างเม็ดสีได้เท่าเดิม
ผมหงอกก่อนวัยขาดวิตามินอะไร? สารอาหารสำคัญที่มีผลทำให้ผมหงอกคือวิตามินบี 12 (Vitamin B12) เพราะวิตามินตัวนี้มีผลต่อการเจริญเติบโตของเส้นผม ทั้งยังมีผลอย่างมากต่อการสร้างเม็ดเลือดแดง
หากขาดวิตามินตัวนี้ไป นอกจากผมจะไม่แข็งแรงแล้ว เลือดยังไปเลี้ยงที่เซลล์รากผม และเซลล์สร้างเม็ดสีไม่เพียงพอด้วย
นอกจากวิตามินบี 12 แล้ว วิตามินและแร่ธาตุตัวอื่นๆที่ช่วยบำรุงผม บำรุงเลือด และต้านอนุมูลอิสระ ก็สามารถป้องกันผมหงอกจากการขาดสารอาหารได้เช่นกัน เช่น ธาตุเหล็ก ซิลค์ และกรดไขมันโอเมก้า 3
โดยสารอาหารเหล่านี้ ร่างกายสามารถได้รับจากการทาน เนื้อสัตว์ ไข่ ถั่ว ธัญพืช นมไขมันต่ำ เนื้อปลา และผักใบเขียวชนิดต่างๆ
ผมหงอกก่อนวัย ผลข้างเคียงจากโรคต่างๆ
ผมขาวก่อนวัยสามารถเกิดจากโรคต่างๆได้ด้วยวิธีที่แตกต่างกันไป โดยโรคดังกล่าว มีดังนี้
- โรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง (Autoimmune disease)
โรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง เกิดจากระบบภูมิคุ้มกันผิดปกติ จนเข้าใจผิดว่าเซลล์ในร่างกายเป็นสิ่งแปลกปลอม และทำลายเซลล์ต่างๆ จนทำให้อวัยวะบางส่วนผิดปกติ และเกิดการอักเสบในบริเวณนั้นขึ้น
หากเกิดขึ้นที่รากผม เซลล์บางส่วนอาจจะถูกทำลาย หากเซลล์สร้างเม็ดสีถูกรบกวน หรือถูกทำลาย จะทำให้รากผมสร้างเม็ดสีอย่างผิดปกติจนผมหงอกก่อนวัยได้
ผู้ป่วยโรคนี้อาจจะมีอาการโรคอื่นๆร่วมด้วย เช่น โรคผมร่วงเป็นหย่อม (Alopecia Areata) และโรคด่างขาว (Vitiligo) เพราะเกิดจากความผิดปกติของภูมิคุ้มกันเหมือนกัน และทั้งสองโรคนี้ก็สามารถทำให้ผมหงอกก่อนวัยจากสาเหตุเดียวกันอีกด้วย
- โรคเกี่ยวกับเลือด
โรคเกี่ยวกับเลือด อย่างโรคโลหิตจาง ทำให้สารอาหารไปเลี้ยงยังเซลล์รากผมไม่พอ จนเซลล์สร้างเม็ดสีทำงานผิดปกติ หรือไม่มีวัตถุดิบเพียงพอต่อการสร้างเม็ดสีจนทำให้ผมขาวก่อนวัยในที่สุด
- โรคไทรอยด์ (Thyroid Disorder)
ทั้งไทรอยด์เป็นพิษ (Hyperthyroidism) และไฮโปไทรอยด์ (Hypothyroidism) ทำให้ฮอร์โมนผลิตออกมาจากต่อมไทรอยด์ มากหรือน้อยกว่าปกติ จนไปรบกวนเซลล์สร้างเม็ดสี ทำให้กระบวนการสร้างเมลานินเกิดขึ้นน้อยกว่าปกติ
- โรคเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของเม็ดสีที่ผมโดยตรง
โรคบางโรคเกิดจากการกลายพันธุ์ของกรรมพันธุ์ หรือความผิดปกติทางพันธุกรรม จนทำให้เม็ดสีที่ผมสร้างผิดปกติ หรือไม่ถูกสร้างเลยในบางพื้นที่ จนทำให้ผมขาวก่อนวัย หรือผมขาวตั้งแต่กำเนิด เช่นโรคไพบอลดิซึม กลุ่มอาการวาร์เดนเบิร์ก หรือโรคผิวเผือก
ผมหงอกก่อนวัยจากความเครียด
การแพทย์ในปัจจุบันยังไม่ทราบเหตุผลอย่างแน่ชัด แต่แพทย์คาดว่าน่าจะเกิดจากฮอร์โมนนอร์อิพิเนฟริน (Norepinephrine) ที่ร่างกายสร้างออกมาเมื่อเครียดมากๆ หากฮอร์โมนนี้ส่งผลกับรากผม ฮอร์โมนจะไปทำลายเซลล์สร้างเม็ดสีที่รากผม จนทำให้ผมหงอกก่อนวัยอย่างถาวร
ในบางกรณีความเครียดอาจจะทำให้ผมร่วงด้วย เพราะรากผมถูกทำลาย ในบางกรณีผมก็ไม่ร่วงถาวร สามารถขึ้นใหม่ได้ บางกรณีผมขึ้นมาใหม่กลายเป็นผมขาวผมหงอก หรือในบางกรณีก็จะทำให้หัวล้านถาวรเลย
ผมร่วงเกิดจากสาเหตุอะไรได้อีก อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ ผมร่วง
ผมหงอกก่อนวัยจากการสูบบุหรี่
ที่อินเดีย มีผู้ทำงานวิจัยเกี่ยวกับการสูบบุหรี่ และผมหงอกก่อนวัย จากงานวิจัยนี้พบว่า ผู้เข้าร่วมการทดสอบที่สูบบุหรี่มากกว่าครึ่ง ผมหงอกก่อนวัย 30 ปี ดังนั้นเห็นได้ชัดว่าการสูบบุหรี่มีผลอย่างมากที่จะทำให้ผมหงอก ผมขาวก่อนวัย
การสูบบุหรี่มีผลอย่างมากต่อหลอดเลือด ในระยะยาวบุหรี่จะทำให้หลอดเลือดหดตัว จนเลือดไปเลี้ยงรากผม และเซลล์สร้างเม็ดสีไม่เพียงพอ จนทำให้ผมหงอก และผมร่วงได้มากกว่าที่ควรเป็น
ผมหงอกก่อนวัยในลักษณะนี้ ไม่สามารถรักษาได้ ร่างกายจะไม่สามารถฟื้นฟูเซลล์สร้างเม็ดสีที่เสื่อมไป ทำให้ผมหงอกอย่างถาวร
วิธีแก้ผมหงอกก่อนวัยคือต้องพบแพทย์ แต่ก็รักษาได้แค่ในบางกรณี หากเกิดจากพันธุกรรม หรือเซลล์สร้างเม็ดสีถูกทำลายถาวร อย่างการสูบบุหรี่ หรือความเครียด ก็จะไม่สามารถรักษาได้
หากเกิดจากโรค หรือการขาดสารอาหาร สามารถรักษาได้ในบางกรณีหากเซลล์สร้างเม็ดสียังไม่เสื่อมสภาพมากนัก หรือยังไม่ถูกทำลาย
มีรายงานบ้างว่าผู้ที่ผมหงอกจากไทรอยด์ หรือผมหงอกจากการขาดวิตามินบี 12 บางเคส สามารถกลับมามีผมสีปกติได้หลังรักษาหาย แต่ยังไม่เคยมีรายงานว่าผู้ที่ผมหงอกก่อนวัยจากความเครียด หรือการสูบบุหรี่สามารถหายได้
ส่วนการแก้ผมหงอกถาวรนั้น ไม่สามารถทำได้ เนื่องจากเมื่อแก่ตัวลง เซลล์สร้างเม็ดสีเสื่อมสภาพไปตามอายุขัย ทำให้ไม่สามารถรักษา หรือแก้ไขอะไรได้ ทำได้เพียงย้อมผมเพื่อปกปิดชั่วคราวเท่านั้น
ลด ละ เลิกการสูบบุหรี่
อย่างที่บอกไว้ในตอนต้นว่า การสูบบุหรี่มีผลทำให้ผมหงอกก่อนวัยจริง และเมื่อผมหงอกแล้ว ไม่สามารถแก้ไขได้ แม้ไม่ได้เกิดกับทุกคน แต่มีแนวโน้มที่จะเกิดได้มากกว่าผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ ดังนั้นหากลด หรือเลิกบุหรี่ไป จะเป็นการลดปัจจัยที่ทำให้ผมหงอกก่อนวัย
รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
การขาดสารเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ผมหงอกก่อนวัยได้ ดังนั้นการรับประทานอาหารให้ครบหมู่ ครอบคลุมวิตามิน และแร่ธาตุที่ร่างกายต้องการ สามารถป้องกันผมหงอก ผมขาวก่อนวัยได้
ในบางกรณี ร่างกายขาดสารอาหารได้แม้จะทานอาหารอย่างครบถ้วน เกิดจากร่างกายผิดปกติ จนไม่สามารถดูดซึมสารอาหารบางอย่างจากอาหารที่ทานเข้าไปได้ ในกรณีนี้ผู้ป่วยต้องพบแพทย์ เพื่อรักษาโรคขาดสารอาหาร และแก้ไขผมหงอกก่อนวัยต่อไป
สารอาหารแต่ละตัวส่งผลต่อผมอย่างไรบ้าง และร่างกายสามารถได้รับสารอาหารต่างๆจากอาหารประเภทใด : อาหารบำรุงผม
รักษาสุขภาพจิตใจ
ความเครียดสามารถทำให้ผมหงอกอย่างถาวรได้ วิธีป้องกันผมหงอกก่อนวัยคือควรรักษาสุขภาพจิตใจให้ผ่อนคลาย ให้เวลาตนเองได้พักผ่อน ไม่เครียดมากเกินไป เพื่อป้องกันผมงอกก่อนวัยจากความเครียด
หากมีโรคประจำตัว ควรเข้ารับการรักษาอย่างเหมาะสม
โรคต่างๆ ทั้งโรคทางพันธุกรรม โรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง โรคเลือด หรือไทรอยด์ สามารถเป็นต้นเหตุทำให้ผมหงอกก่อนวัยได้ หากตรวจพบได้ไว ได้รับการรักษาที่ดี รักษาก่อนอาการกำเริบมาก ก็สามารถป้องกันผมหงอกก่อนวัยได้เช่นกัน
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับผมหงอกก่อนวัย
อาการผมหงอกก่อนวัยอันควรคงเป็นปัญหาที่คนอายุน้อยไม่อยากเจอ และคำถามดังต่อไปนี้ เป็นคำถามที่มีหลายคนสงสัยเกี่ยวกับอาการผมหงอกที่เกิดขึ้นในคนอายุน้อย
ถอนผมหงอก ผมที่ขึ้นใหม่จะเป็นผมดำ จริงไหม?
หลายคนอาจคิดว่า หากมีผมหงอกขึ้นมาก็ถอนผมหงอกออกสิ ผมที่ขึ้นใหม่จะได้มีสีดำ ซึ่งที่จริงแล้วความเชื่อแบบนี้เป็นความเชื่อที่ผิด เพราะอาการผมหงอกก่อยวัยหากถอนผมหงอกออกมาแล้ว ผมที่ขึ้นมาใหม่ก็ยังหงอกอยู่ดี โดยสาเหตุที่เป็นแบบนี้มันมาจากการที่เม็ดสีของเส้นผมไม่ทำงาน หรือทำงานผิดปกติจึงทำให้ผมที่งอกขึ้นมาใหม่ไม่ดกดำ และหงอก ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เม็ดสีของเส้นผมไม่ทำงานก็มีหลายสาเหตุ
คุณจะสังเกตได้ว่าบางคนจะมีอาการผมหงอกก่อนวัยไม่เยอะมาก แต่บางคนก็มีผมหงอกที่สามารถมองเห็นได้ชัดเจน ดังนั้นผู้ที่มีอาการผมหงอกก่อนวัยจะต้องหาสาเหตุของอาการ และใช้วิธีรักษาที่ถูกต้องเหมาะสม
ผมหงอกรักษาหายไหม?
ณ ปัจจุบันอาการผมหงอกก่อนวัยยังไม่มีวิธีการรักษาได้อย่างร้อยเปอร์เซ็นต์ เพราะว่าหากเป็นอาการผมหงอกที่มีสาเหตุมาจากพันธุกรรมจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ คุณอาจจะเลือกย้อมผมเพื่อปิดผมขาวก็ได้
แต่ถ้าหากเป็นอาการผมหงอกที่เกิดจากความเครียดสะสม หรือการสูบบุหรี่ที่หนักเกินไปก็จะต้องปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตเพื่อไม่ไปลดการกระตุ้นการสร้างเม็ดสีของเส้นผม ดังนั้นคุณควรหากิจกรรมที่ช่วยผ่อนคลายความเครียดได้ ซึ่งการปรับกิจกรรมการใช้ชีวิตก็มีส่วนช่วย แต่ในบางรายถึงแม้จะปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตแล้วอาการผมหงอกก็อาจจะไม่หายขาดได้
แต่หากคุณมีอาการผมหงอกที่เกิดจากผลข้างเคียงโรคต่างๆ เช่น โรคไทรอยด์ โรคภูมิคุ้มกันทำลายตัวเอง หรือโรคโลหิตจาง หากรักษาโรคเหล่านี้หายก็มีส่วนช่วยให้ผมกลับมาดกดำเหมือนเดิม ดังนั้นเพื่อรักษาอาการผมหงอกก่อนวัยอันควรที่มาจากโรคต่างๆ คุณควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
นอกจากนี้สิ่งที่ช่วยบรรเทาผมหงอกได้ก่อนวัยอันควรได้คือการทานวิตามิน เลือกวิตามินที่มีส่วนช่วยบำรุงผมก็จะช่วยให้เส้นผมของคุณสุขภาพดี และลดโอกาสเกิดอาการผมหงอกก่อนวัยอันควรได้
ข้อสรุป ‘ผมหงอกก่อนวัย’
ผมหงอกก่อนวัยเป็นความผิดปกติที่อาจจะเกิดจากโรคที่อันตราย ดังนั้นหากผมหงอกก่อนอายุ 25 ไม่ควรมองข้ามสัญญาณเตือนนี้ ควรปรึกษาแพทย์ รักษาโรคต้นเหตุ เพื่อป้องกันไม่ให้ผมหงอกมากกว่าเดิม และเพิ่มโอกาสในการรักษาให้หาย จากทั้งโรคต้นเหตุ และอาการผมหงอกก่อนวัย
ผมหงอกก่อนวัยหาหมอ ที่ไหนดี? สามารถส่งรูปศีรษะ หรือทักเข้ามาปรึกษากับแพทย์เฉพาะทางด้านเส้นผม และหนังศีรษะจาก Absolute Hair Clinic ได้โดยตรงที่ Line: @Absolutehairclinic